Kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi), kan şekeri seviyesinin 50 mg/dL seviyesinin altında olmasıdır. Normal koşullarda vücut üç dört gün boyunca aç kalsa bile şeker seviyesinin aşağıya inmesine engel olur ve 60’ın sınırlarında kalır. Buna rağmen seviye giderek düşüyorsa bu hayati bir durum olduğunu işaret eder. Kalp ve beyin gibi organların doğru şekilde çalışması için şeker büyük öneme sahiptir. Şekerde yaşanan ani düşmeler bu organların zarar görmesine sebep olabilir.
Eğer şeker hastası bir kişi şeker düşürücü haplarla ya da insülin ile tedavi ediliyorsa bunlarda şeker seviyesinin 70’in altına inmesi de hipoglisemi olarak isimlendirilecektir. Bu durumda belirtiler daha rahat fark edilebilir. Yaşanan belirtiler kendi içerisinde hafif ve ağır olarak ikiye ayrılmakta olup şeker hastalarında ilk etapta genellikle hafif belirtiler görülmektedir.
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) Belirtileri Nelerdir?
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) belirtileri hafif, orta ve ağır dereceli olarak incelenebilir. Hafif belirtiler soğuk terleme, halsizlik ve göz kararmasıdır. Bu şikayetleri olan kişiler şeker tüketerek hipoglisemi durumunu normale çevirebilir. Orta dereceli hipoglisemi belirtileri hareketlerde yavaşlama, yoğun şekilde soğuk soğuk terleme, bilinç bulanıklığı, göz kararması, konuşma bozukluğu ve ileri derecede halsizliktir.
Eğer görülen belirtiler aşırı ve soğuk soğuk terleme, ileri derecede halsizlik, göz kararması, şuur bulanıklığı, konuşma bozukluğu, kişide koma ve hareketlerde yavaşlama şeklindeyse bu durumda hipoglisemi ağır seviye olarak tabir edilir. Ağır hallerde kişinin kendi kendine müdahalesi uygun olmayacaktır. Mutlaka hekim tarafından tıbbi bir müdahale yapılmalıdır.
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) Sebepleri Nelerdir?
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) sebepleri oldukça geniştir. Buna göre;
- Soğuk ya da ılık ortamdan bir anda çok sıcak ortama geçmek
- Olması gerekenden fazla şekilde oral antidiyabetik ya da insülin kullanımı
- Mide boşalmasının gecikmesi ve sindirimde zorluk
- Ara ve ana öğünleri düzensiz saatlerde yemek
- İnsülin enjeksiyonlarının yerini değiştirmek
- Yemeklerde ihtiyaçtan az karbonhidrat tüketmek
- Kadınlarda regl başlaması
- İlaçları doğru zamanda kullanmamak
- Alkol tüketmek
- Normal düzenden fazla egzersiz yapmak
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) Tanısı Nasıl Koyulur?
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) tanısı koyabilmek için şikayeti olan kişilere oral glikoz tolerans testi ile açlık kan şekeri ölçümü yapılır. Açlık kan şekeri ölçümünde hastadan bir damla kan alınır ve bu özel teknolojik şeker ölçüm cihazında kullanılarak değer otomatik olarak hesaplanır. Eğer ölçülen değer 120 mg/dL seviyesinin üstündeyse bu durumda diğer testler incelenir. Açıklık kan şekeri seviyesi 50-70 mg/dL ise hipoglisemi, 70-100 mg/dl ise normal, 100-125 mg/dl ise gizli şeker ve 126 mg/dl ise diyabet olarak ifade edilir. Tokluk kan şekeri seviyesine bakıldığında ise 100-140 mg/dl normal, 140-199 mg/dl gizli şeker, 200 mg/dl ise diyabet şeklinde yorumlanır. Oral glikoz tolerans testi için ise gözetim altında olan hastalara glikoz verilir ve daha sonra kan şekeri seviyelerinde meydana gelen değişmeler kontrol edilir.
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) Nasıl Tedavi Edilir?
Kan Şekeri Düşüklüğü (Hipoglisemi) tedavisi hastalığın seviyesine göre yapılır. Hafif dereceli hipoglisemi durumunda şeker seviyesi düşmesinin öğünlerden önce mi yoksa sonra mı olmasına bakılır. Eğer ana ya da ara öğünlerden 15 ile 30 dakika öncesinde meydana gelmişse hemen yemek yenilmelidir. Öğün sonrası hipoglisemi halinde ise bir çay bardağı limonata ya da meyve suyu içilebilir. Orta dereceli hipoglisemi tedavisinde ılık suda eritilmiş bir ya da iki tatlı kaşığı şeker, iki ya da üç glikoz tableti, dört ya da beş tane kesme şeker alınabilir. Ayrıca bir büyük çay bardağı meyve suyu, şeker, bir bardak süt, bir büyük çay bardağı şekerli kola da işe yarayacaktır.
Ağır derecede kan şekeri düşüklüğü tedavisi için ise eğer ağızdan alınamayacak şekilde bilinç kaybı varsa glikoz, paranteral, glukan enjeksiyonu uygulanmaktadır. Bu enjeksiyon adeleye, cilt altına ya da damar içine verilmelidir. Tedaviler mutlaka hekim tarafından yapılmalıdır. Aksi takdirde daha ciddi problemler meydana gelebilir. Ayrıca hipoglisemi hastaları mutlaka yanında glikoz tableti ya da bulundurmasıdır. Böylece yaşanabilecek ani kan şekeri düşüklüğü kısa süre içerisinde normale dönebilecektir. Alkol tüketimi hipoglisemiyi yoğun şekilde tetiklediğinden bundan da uzak durulmalıdır.
