Yüksek kan şekeri (hiperglisemi) genellikle diyetin tam olarak uygulanmaması sebebiyle görülmekte olup bazı ilaçlar ve enfeksiyon hastalıkları gibi sebeplerden dolayı da meydana gelebilir.

Kan şekeri seviyesinin yükselmesi olarak ifade edilen hiperglisemi kandaki glikoz seviyesinin yükselmesidir. Tip 1 diyabet ve tip 2 diyabetin ayırıcı noktası olarak görülen bu duruma göre açıklık halinde kan şekeri 100 mg/dl, toklukta ise 140 mg/dl seviyesinin üzerindedir. Normalde kan şekeri belli bir dengede olmalı, tokluk halinde artmamalı ve açlık halinde düşmemelidir. Yüksek kan şekeri pek çok nedenden görülebilir. Dolayısıyla tedavi uygulanmadan önce bu nedenler araştırılmalı ve ona göre tedavi programı hazırlanmalıdır. Eğer bu yükseklik hastada uzun süreli olarak devam ederse çeşitli komplikasyonlar meydana gelebilir. Gerekli tedbir alınmadığında ileri seviyelerde hastalar komaya bile girebilir.

Yüksek Kan Şekeri (Hiperglisemi) Kimlerde Görülür?

Yüksek kan şekeri (hiperglisemi) görülen kişiler şu şekildedir:

  • Yüksek tiroit hastaları
  • Pankreas kanseri hastaları
  • Diyabet yani şeker hastaları
  • Akromegali hastaları
  • Böbrek üstü bezlerinde görülen tümör sahibi hastalar
  • Cushing sendromu hastaları
  • Yetersiz düzeyde insülin kullananlar ya da insülin dozunu atlayanlar
  • Vücudundan gereğinden fazla demir birikenler
  • Kistik fibrozis hastaları
  • Kortizon kullanan kişiler
  • Herhangi bir enfeksiyon hastalığı yaşayanlar

Yüksek Kan Şekeri (Hiperglisemi) Sebepleri Nedendir?

Yüksek kan şekeri (hiperglisemi) sebepleri bilindiğinde kontrollü tedavi mümkün hale gelecektir. En sık görülen sebepler şu şekildedir:

  • Hekim tarafından verilen diyete uyulmayarak fazla yemek yemek
  • Vücuttaki kan şekeri seviyesini düzenleyen insülin hormonunun yetersiz düzeyde olması
  • Posa yönünden fakir, doymuş yağ yönünden zengin beslenmek
  • Hareketsiz kalmak ve düzenli egzersiz yapmamak
  • Enfeksiyon hastalığı geçirmek
  • Kortizon türevi ilaçlar kullanmak
  • Pankreas tarafından salgılanan insülinin farklı sebeplerden dolayı vücutta kullanılamaması
  • Stresli bir dönemde olunması
  • Kan şekeri seviyesinin yükselmesine yol açan kortizon, adrenalin, glukagon ve büyüme hormonlarının çeşitli nedenlerden dolayı aşırı şekilde salgılanması
  • Yüksek kalorili ve basit şekerli yiyeceklerin fazla tüketilmesi

Yüksek Kan Şekeri (Hiperglisemi) Belirtileri Nelerdir?

Yüksek kan şekeri (hiperglisemi) belirtileri arasında sık sık idrara çıkma, bulanık görme, cinsel organlarda mantar ve kaşıntı, dudak çevresinde yaralar, dil üzerinde beyaz tabaka oluşması, aşırı yemek yeme arzusu ve açlık hissi, ağız kuruluğu ve kokusu, koyulaşan ve köpükleşen idrar, yorgunluk ve halsizlik hissi, çok fazla su içme ihtiyacı, açılan yaraların geç iyileşmesi gibi belirtiler yer almaktadır.

Genellikle obezite, böbrek nakli başta olmak üzere organ nakli, ailede şeker hastalığı olan kişilerin bulunması, hareketsiz bir yaşam tarzı, hipertansiyon, polikistik over sendromu ve yüksek kolesterolü olan kişilerde bu belirtiler daha yaygın şekilde görülmektedir. Ancak kan şekeri seviyesi yüksek çıkan her hastayı diyabet diye tanımlamak doğru değildir. Bu tanının koyulabilmesi için hiperglisemi belirtileri gösterilmelidir.

Yüksek Kan Şekeri (Hiperglisemi) Tanısı Nasıl Koyulur?

Yüksek kan şekeri (hiperglisemi) tanısı için belirtileri bulunan kişilerden açken damardan ya da parmak ucundan kan alınır. Tokluk kanı alındığında hiperglisemi için gösterilen referans aralıkları daha farklı olacaktır. Elde edilen kan şekeri sonucu 183 mg/dl üzerinde ise şeker idrara geçer. Bu durum kan şekerinin yüksek olabileceğini düşündürür. Bunun yanı sıra kişiye hemoglabin A1C ölçümü yapılır. Üç aylık kan şekeri hakkında bilgi veren bu uygulama sonucu 6,5 üzerindeyse bu durum kan şekeri seviyesinin yüksek olduğu işaret eder.

Yüksek Kan Şekeri (Hiperglisemi) Nasıl Tedavi Edilir?

Yüksek kan şekeri (hiperglisemi) tedavisi için hem ilaç tedavi uygulanmakta hem de hastaların bazı önerileri uygulaması istenmektedir. Buna göre hiperglisemi hastaları için öncelikle altta yatan sebep hastalık varsa bunun tedavisi yapılır. Bu kişiler mutlaka kilo vermelidir. Düzeli olarak egzersiz, spor ve yürüyüş yapmalı, diyetisyen tarafından verilen diyet programına eksiksiz şekilde uymalıdır. Aynı zamanda hastalar tedavinin düzeni ve verilen insülin ilaçlarının kullanımı ile ilgili mutlaka bilgilendirilmelidir. Bunların yanı sıra hastalara tedavi amaçlı insülin salgılayıcı antidiyabetikler ile insülin duyarlaştırıcı ilaçlar verilmektedir. Bu ilaçları kullanacak olan kişiler böbrek, karaciğer ve kalp yetmezliklerine karşı daha dikkatli olmalıdır. Aynı zamanda ilaçların kilo aldırıcı yan etkileri de görülebilir. İlaç tedavisinde hastalara bu durumlarla ilgili hekim tarafından açıklama yapılmaktadır.